Tiêu xương hàm là một tình trạng khó chịu khi hàm trên hoặc hàm dưới không khớp hoàn hảo, gây ra đau nhức và khó khăn trong việc nhai thức ăn. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp chữa trị và biện pháp ngăn ngừa tiêu xương hàm để giảm triệu chứng và duy trì sức khỏe hàm mặt. Hãy khám cùng Nha khoa Volcano khám phá các phương pháp hữu ích để giải quyết vấn đề này và đảm bảo sự thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu xương hàm
Do mất răng
Mất răng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến tiêu xương hàm. Khi mất răng, cơ chế tự nhiên của cơ thể để duy trì mật độ xương sẽ giảm đi. Điều này dẫn đến việc giảm lượng xương trong hàm, gây ra hiện tượng tiêu xương hàm.
Do viêm nha chu
Viêm nha chu, một bệnh lý phổ biến trong miệng, cũng có thể gây tiêu xương hàm. Viêm nha chu gây tổn thương và mất mát mô xương xung quanh răng, dẫn đến tiêu xương hàm trong khu vực bị ảnh hưởng.
Do mang hàm giả tháo lắp, cầu răng sứ
Mang hàm giả tháo lắp hoặc sử dụng cầu răng sứ không đúng cách có thể gây tiêu xương hàm. Áp lực không đều lên xương hàm do sử dụng hàm giả không phù hợp hoặc không đúng kỹ thuật có thể làm giảm mật độ xương trong hàm.

Biểu hiện của tiêu xương hàm là gì?
- Mất mát răng: Tiêu xương hàm thường đi kèm với mất mát răng, đặc biệt là khi răng bị lung lay hoặc rụng. Việc mất mát răng sẽ làm giảm áp lực và kích thích lên xương hàm, dẫn đến tiêu xương.
- Đau và nhức hàm: Tiêu xương hàm có thể gây ra cảm giác đau và nhức hàm. Điều này có thể do mất mát chất xương, làm giảm sự ổn định và hỗ trợ của hàm.
- Hàm giả không ổn định: Nếu bạn sử dụng hàm giả hoặc cầu răng sứ, tiêu xương hàm có thể làm cho hàm giả trở nên không ổn định. Xương hàm yếu không cung cấp đủ hỗ trợ cho hàm giả, gây ra sự lung lay và không chắc chắn trong việc nhai và nói chuyện.
- Thay đổi hình dạng khuôn mặt: Khi tiêu xương hàm tiến triển, xương hàm mất mát dẫn đến thay đổi hình dạng khuôn mặt. Khuôn mặt có thể trở nên hốc hơn, mất đi độ đầy đặn và sự hỗ trợ từ xương hàm.
- Rụng trụ Implant: Trong trường hợp đã cấy ghép trụ Implant, tiêu xương hàm có thể gây ra rủi ro cao hơn cho trụ Implant. Mất mát xương hàm làm giảm mật độ xương cần thiết để duy trì trụ Implant, dẫn đến khả năng đào thải và mất trụ Implant.

Các dạng tiêu xương hàm khi mất răng
Khi mất răng, có một số dạng tiêu xương hàm phổ biến. Dưới đây là các dạng tiêu xương hàm khi mất răng:
- Tiêu xương hàm ngang: Đây là trường hợp mất mát nhiều răng trong một hàng ngang trên hoặc dưới hàm. Khi không có răng để hỗ trợ, xương hàm trong khu vực này sẽ mất đi sự kích thích và áp lực cần thiết, dẫn đến tiêu xương.
- Tiêu xương hàm dọc: Trường hợp này xảy ra khi mất mát các răng không liên tục trên cùng một hàng ngang. Việc mất mát răng không liên tục sẽ tạo ra các khu vực không có áp lực và kích thích, dẫn đến mất mát xương hàm.
- Tiêu xương hàm đa hướng: Đây là trường hợp mất mát các răng trên nhiều hàng ngang khác nhau trên hàm. Khi mất mát các răng trên nhiều hàng ngang, xương hàm sẽ bị thiếu áp lực và kích thích, gây ra tiêu xương ở nhiều khu vực khác nhau trên hàm.
- Tiêu xương hàm toàn bộ: Đây là trường hợp mất mát tất cả các răng trên hàm. Khi không còn răng tự nhiên để hỗ trợ, toàn bộ xương hàm sẽ trải qua tiêu xương nghiêm trọng.

Tiêu xương hàm có nguy hiểm không?
Ảnh hưởng chức năng ăn nhai
Khi xương hàm bị mất mát và tiêu xương, chức năng ăn nhai sẽ bị ảnh hưởng. Xương hàm yếu không thể cung cấp đủ sự ổn định và hỗ trợ cho răng khi nhai thức ăn. Điều này có thể dẫn đến khó khăn trong việc nhai và xử lý thức ăn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Dễ mắc bệnh lý về răng miệng
Tiêu xương hàm có thể tạo ra các khoảng trống hoặc khe hở trong kết cấu xương hàm. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn và mảng bám tích tụ, dẫn đến viêm nhiễm nha chu, viêm nướu và các vấn đề về răng miệng khác. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh lý về răng miệng có thể tiến triển và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ
Tiêu xương hàm làm thay đổi hình dạng khuôn mặt và kết cấu xương hàm. Khuôn mặt có thể trở nên hốc hơn, mất đi độ đầy đặn và sự hỗ trợ từ xương hàm. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tính thẩm mỹ của khuôn mặt và tự tin của cá nhân.
Gây khó khăn khi điều trị phục hồi răng đã mất
Khi xương hàm đã mất mát do tiêu xương, quá trình phục hồi răng đã mất sẽ gặp khó khăn. Xương hàm yếu và thiếu sự hỗ trợ sẽ làm giảm độ bền và thành công của các phương pháp phục hồi răng, chẳng hạn như cấy ghép Implant hoặc sử dụng hàm giả.

Tiêu xương hàm có ảnh hướng như thế nào đến việc trồng răng Implant?
Răng không được khỏe mạnh sau cấy ghép
Khi tiêu xương hàm xảy ra, khu vực mất mát xương thường không đủ mạnh để hỗ trợ việc cấy ghép trụ Implant. Điều này có thể làm giảm độ bền và thành công của quá trình cấy ghép. Xương hàm yếu có thể không cung cấp đủ sự ổn định và hỗ trợ cho trụ Implant, dẫn đến việc răng Implant không khỏe mạnh sau khi được cấy ghép.
Phải kết hợp phẫu thuật ghép xương, ghép màng xương
Trong một số trường hợp, khi xương hàm đã mất mát đáng kể, quá trình cấy ghép trụ Implant sẽ đòi hỏi phẫu thuật ghép xương và ghép màng xương. Quá trình này nhằm tạo điều kiện cho việc tái tạo và phục hồi xương hàm mất mát trước khi tiến hành cấy ghép Implant. Thủ tục này có thể tăng tính phức tạp và đòi hỏi thời gian và chi phí cao hơn.
Tăng khả năng đào thải trụ Implant sau cấy ghép
Khi xương hàm bị mất mát và tiêu xương, có nguy cơ tăng cao về việc đào thải trụ Implant sau khi đã được cấy ghép. Vì xương hàm yếu không cung cấp đủ mật độ xương để duy trì trụ Implant, có thể xảy ra hiện tượng mất nhiều trụ Implant hơn trong quá trình sử dụng.
Vì những ảnh hưởng này, khi tiêu xương hàm xảy ra, quá trình trồng răng Implant có thể trở nên phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật và kế hoạch điều trị chính xác. Nha sĩ chuyên môn sẽ đánh giá tình trạng xương hàm và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp để đảm bảo thành công của quá trình trồng răng Implant.

Cách chữa tiêu xương hàm như thế nào?
Điều trị không phẫu thuật
- Sử dụng bảo vệ hàm: Bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng miếng dán hàm hoặc bảo vệ hàm để giảm sức ép lên các khớp hàm và cơ xương quanh hàm. Điều này có thể giúp giảm đau và nhức mỏi.
- Thuốc giảm đau và chống viêm: Bác sĩ có thể đưa ra đơn thuốc giảm đau hoặc chất chống viêm như ibuprofen để giảm triệu chứng viêm và giảm đau.
- Kỹ thuật cắn ngược (repositioning splint): Đây là một phương pháp điều trị không phẫu thuật thông qua việc sử dụng một bảo vệ đặc biệt được tạo để cải thiện sự khớp hàm và giảm triệu chứng.
Điều trị phẫu thuật
- Phẫu thuật chỉnh hình hàm: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khi các biện pháp không phẫu thuật không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để điều chỉnh hình dạng và vị trí của các khớp hàm.
- Phẫu thuật tăng chiều cao hàm: Trong trường hợp tiêu xương hàm là do mất mát chiều cao hàm, phẫu thuật tăng chiều cao hàm có thể được thực hiện để khắc phục vấn đề này.

Việc chữa trị tiêu xương hàm cần phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ chuyên khoa nha khoa hoặc chuyên gia chăm sóc hàm mặt. Để được tư vấn và điều trị đúng cách, bạn nên hỏi ý kiến và đi khám bác sĩ.
Cách phòng tránh tiêu xương hàm
Để phòng tránh tiêu xương hàm và duy trì sức khỏe của hàm mặt, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
Tránh chấn thương và áp lực quá mức lên hàm
- Hạn chế việc nhai các loại thức ăn cứng, dai và nhai không đều.
- Tránh cắn, nghiến hoặc nhai các vật cứng như bút, bút chì, móng tay và các đồ vật không phù hợp khác.
- Điều chỉnh thói quen nhai kẹo cao su quá nhiều và quá lâu.
Giảm căng thẳng và căng cơ
- Thực hiện các bài tập giãn cơ hàm và cổ.
- Hạn chế nhai và cắn mặt trong các tình huống căng thẳng.
- Áp dụng các phương pháp thư giãn như yoga, massage hay hơi nóng để giảm căng cơ.
Điều chỉnh thói quen gặm cắn không hợp lý
- Hạn chế hoặc tránh nhai móng tay, bút chì, việc cắn móng tay, cắn môi hay cắn nút áo.
- Nếu bạn có thói quen cắn móng tay hoặc cắn chữa hồng, hãy cố gắng thay thế bằng các hành động khác như cầm một vật để giữ tay bận rộn.
Điều chỉnh tư thế ngủ
- Tránh ngủ trên bụng hoặc trên một bên mà không có gối đỡ.
- Sử dụng gối hỗ trợ đúng kích thước và vị trí để giữ cho cổ và hàm trong tư thế thoải mái khi ngủ.
Tránh cử động đột ngột và quá mức của hàm
- Tránh nhai mạnh, mở rộng hàm mở quá mức và cử động đột ngột của hàm.
- Hạn chế hoặc tránh các hoạt động gắn liền với việc mở rộng hàm mở quá mức như hét lớn, nghiến răng, cắn cứng.

Những câu hỏi thường gặp hiện nay về tiêu xương hàm
Tiêu xương hàm có nguy hiểm không?
Tiêu xương hàm không gây nguy hiểm trực tiếp cho sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, nó có thể gây ra các triệu chứng như đau, nhức mỏi, khó chịu khi nhai và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu không được chữa trị, tiêu xương hàm có thể tiến triển và làm suy yếu cấu trúc hàm mặt.
Tiêu xương hàm có chữa được không?
Có, tiêu xương hàm có thể được chữa trị. Phương pháp chữa trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân gây ra tiêu xương hàm. Điều trị có thể bao gồm sử dụng bảo vệ hàm, thuốc giảm đau, kỹ thuật cắn ngược (repositioning splint), hoặc phẫu thuật chỉnh hình hàm trong những trường hợp nghiêm trọng.
Làm thế nào để ngăn ngừa bệnh tiêu xương hàm?
Để ngăn ngừa bệnh tiêu xương hàm, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Tránh áp lực quá mức lên hàm và cố gắng giảm căng thẳng.
- Hạn chế việc nhai các loại thức ăn cứng và nhai không đều.
- Điều chỉnh thói quen gặm cắn không hợp lý và tránh nhai các vật cứng.
- Thực hiện các bài tập giãn cơ hàm và cổ.
- Sử dụng gối hỗ trợ và điều chỉnh tư thế ngủ.
Còn chân răng có bị tiêu xương không?
Tiêu xương chủ yếu liên quan đến xương hàm và các khớp hàm, không phải chân răng. Tuy nhiên, nếu tiêu xương hàm không được chữa trị, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe chân răng bởi vị trí không khớp hoàn hảo khi nhai có thể tạo áp lực lên răng, gây đau và suy giảm chất lượng răng.
Lưu ý khi điều trị tiêu xương răng là gì?
Khi điều trị tiêu xương hàm, có một số điều lưu ý quan trọng sau:
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Đầu tiên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nha khoa hoặc chuyên gia chăm sóc hàm mặt để được đánh giá và xác định phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn.
- Tuân thủ đúng hướng dẫn: Tuân thủ chính xác hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia trong việc sử dụng bảo vệ hàm, miếng dán hàm hoặc bất kỳ thiết bị hỗ trợ nào được chỉ định. Điều này giúp duy trì sự ổn định và tăng khả năng phục hồi.
- Điều chỉnh thói quen và tư thế: Thay đổi thói quen nhai không hợp lý và tránh các tư thế không thuận lợi cho hàm. Bạn có thể được hướng dẫn về các tư thế và thói quen nhai đúng cách để giảm căng thẳng lên hàm.
- Chế độ ăn uống và thực đơn: Hãy chú ý đến việc ăn uống và thực đơn hàng ngày của bạn. Hạn chế các loại thức ăn cứng, dai, nhai không đều và thức ăn có khả năng tạo ra áp lực lên hàm. Thay vào đó, ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ nhai và giàu chất dinh dưỡng.
- Kiên nhẫn và tuân thủ: Quá trình điều trị tiêu xương hàm có thể kéo dài và yêu cầu sự kiên nhẫn. Hãy tuân thủ chặt chẽ các chỉ dẫn và hẹn khám theo lịch trình được đề ra để đạt được kết quả tốt nhất.
- Theo dõi và báo cáo: Theo dõi sự tiến triển của bạn và báo cáo bất kỳ triệu chứng hoặc vấn đề nào đối với bác sĩ. Điều này giúp điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết và đảm bảo bạn nhận được sự chăm sóc tốt nhất.
Việc chữa trị tiêu xương hàm đòi hỏi sự tư vấn và giám sát của Phòng khám Nha Khoa Volcano hoặc chuyên gia chăm sóc hàm mặt. Tuy nhiên, bạn cũng có thể thực hiện các biện pháp tự giúp như điều chỉnh thói quen nhai, hạn chế căng thẳng và tuân thủ đúng hướng dẫn. Đừng chần chừ, hãy chăm sóc sức khỏe hàm mặt của bạn và tìm sự giúp đỡ chuyên nghiệp khi cần thiết để sống một cuộc sống thoải mái và không đau đớn.
Tham khảo thêm bài viết liên quan:
- Biến chứng khi trồng răng Implant
- Trồng răng implant có tốt không?
- Cách khắc phục tình trạng răng hô móm
Bài viết liên quan